Advent of The Europeans in India-भारतात युरोपियन लोकांचे आगमन

पोर्तुगीज

वास्को-द-गामा राजा झामोरिनच्या कारकिर्दीत 1498 मध्ये कालिकत बंदरावर पोहोचला. (राजा झामोरिन-कालिकतचे हिंदू शासक).

दमण, सालसेट, चौल आणि बॉम्बे (पश्चिम किनारा), सॅन थोम (मद्रासजवळ) आणि हुगळी येथे वसाहती.

अल्फोन्सो डी अल्बुकर्क, भारताचा दुसरा गव्हर्नर (प्रथम फ्रान्सिस्को डी आल्मेडा) 1509 मध्ये आला आणि 1510 मध्ये गोवा ताब्यात घेतला.

डच

1602 मध्ये डच ईस्ट इंडिया कंपनीची स्थापना झाली.

सन १७५९ मध्ये बेदाराच्या लढाईत डचांचा इंग्रजांकडून पराभव झाला आणि करारानुसार डचांनी इंडोनेशियावर आणि ब्रिटिशांनी भारत, श्रीलंका आणि मलायावर ताबा मिळवला.

वसाहती त्यांनी 1605 मध्ये मसुलीपट्टणम येथे त्यांचा पहिला कारखाना सुरू केला. त्यांचे इतर कारखाने पुलिकट, चिनसुरा, पटना, बालासोर, नागा पट्टणम, कोचीन, सुरत, कराईकल आणि कासीमबाजार येथे होते.

इंग्रज

1600 मध्ये राणी एलिझाबेथने दिलेल्या सनदेनुसार 1599 मध्ये इंग्लिश ईस्ट इंडिया कंपनीची स्थापना करण्यात आली. जहांगीरने कॅप्टन विल्यम हॉकिन्सला इंग्रजांना सुरत येथे कारखाना उभारण्याची परवानगी देऊन फर्मान दिले (1613).

1615 मध्ये, सर थॉमस रो यांना शासक जहांगीरने मुघल साम्राज्याच्या सर्व भागांमध्ये व्यापार करण्यासाठी आणि कारखाना स्थापन करण्यास एक शाही फार्मन मिळवून देण्यात यश मिळवले.

1690 मध्ये, जॉब चारनॉकने सुट्टानाटी येथे कारखाना स्थापन केला. 1698 मध्ये, सुट्टणती, कालिकाता आणि गोविंदपूर या तीन गावांची जमीनदारी ताब्यात घेतल्यानंतर, कलकत्ता शहराची स्थापना झाली. 1700 मध्ये फोर्ट विल्यमची स्थापना झाली.

 1717 मध्ये, जॉन सुरमनने फारुखसियारकडून फर्मन मिळवले, ज्याने कंपनीला मोठ्या सवलती दिल्या. या फार्मनला कंपनीचा मॅग्ना कार्टा असे संबोधण्यात आले आहे.

प्लासीची लढाई (1757) इंग्रजांनी बंगालचा नवाब सिराजुद्दौलाचा पराभव केला.

• बक्सरची लढाई (१७६४) कॅप्टन मुनरोने मीर कासिम (बंगाल), शुजाउद्दौला (अवध) आणि शाह आलम दुसरा (मुघल) यांच्या संयुक्त सैन्याचा पराभव केला.

डेन्स

1616 मध्ये डॅनिश ईस्ट इंडिया कंपनीची स्थापना झाली.

डॅनिश वसाहत 'Tranquebar' भारताच्या दक्षिण कोरोमॉन्डल किनारपट्टीवर स्थापन करण्यात आली.

• सेरामपूर (बंगाल) आणि ट्रँकेबार (तामिळनाडू) या वसाहतींनी 1845 मध्ये त्यांच्या वसाहती इंग्रजांना विकल्या.

फ्रेंच

फ्रेंच ईस्ट इंडिया कंपनीची स्थापना कोलबर्टने 1664 मध्ये राज्याच्या संरक्षणाखाली केली होती. सुरत येथे फ्रँकोइस कॅरॉनने 1668 मध्ये पहिला फ्रेंच कारखाना स्थापन केला होता. मसुलीपट्टनम येथे एक कारखाना 1669 मध्ये उभारण्यात आला होता.

• वांडीवॉशच्या लढाईत फ्रेंचांचा इंग्रजांकडून पराभव झाला (1760)

☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️☯️

❇️ प्राचीन भारतीय इतिहास -Short Notes

❇️ प्राचीन भारतीय इतिहास प्रश्नसंच

❇️ मध्ययुगीन भारतीय इतिहास -Short Notes

❇️ मध्ययुगीन भारतीय इतिहास प्रश्नसंच