Constitutional Bodies Of India-भारताच्या घटनात्मक संस्था

Constitutional Bodies Of India -भारताच्या घटनात्मक संस्था

1. Attorney General of India(AGI) - भारताचा महान्यायवादी

ARTICLE- कलम	76  (भारताचा सर्वोच्च कायदा अधिकारी )
TENURE- पदावधी	राष्ट्रपतीच्या मर्जीवर अवलंबून
REAPPOINTMENT - पुनर्नियुक्ती	होय.
POWER- कार्य	राष्ट्रपतीस न्यायिक सल्ला देणे.

2. Comptroller and Auditor General (CAG) - भारताचा नियंत्रक व महा लेखापरीक्षक

ARTICLE- कलम	148  ते 151
TENURE- पदावधी	• नियुक्ती राष्ट्रपती करतात • सहा वर्षे किंवा 65 वर्षे (जे आधी येईल) • सर्वोच्च न्यायालयाच्या न्यायाधीशाप्रमाणे पदावरून दूर केल्या जाऊ शकते.
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	अपात्र
POWER- कार्य	• आकस्मिकता निधी, भारत आणि राज्यांचा एकत्रित निधी आणि राज्ये आणि केंद्र यांच्या सार्वजनिक लेखा निधीशी संबंधित खात्यांचे ऑडिट करते.  • देशाच्या राष्ट्रपतींच्या खात्यांच्या संदर्भात सल्लागार कार्य

3. Election Commission - निवडणूक आयोग

ARTICLE- कलम	324
TENURE- पदावधी	सहा वर्षे किंवा 65 वर्षे (जे आधी येईल)
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	होय
POWER- कार्य	• भारतात मुक्त आणि निष्पक्ष निवडणुकांचे आयोजन  • राजकीय पक्षांची नोंदणी • निवडणुकांवर देखरेख

4.Finance Commission - वित्त आयोग

ARTICLE- कलम	280
TENURE- पदावधी	सहा वर्षे किंवा 65 वर्षे (जे आधी येईल)
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	होय
POWER- कार्य	• केंद्र आणि राज्यांद्वारे विभाज्य कर वाटून घेण्याचा आधार ठरवतो • आर्थिक हिताची कोणतीही बाब राष्ट्रपतींकडे पाठविली जाऊ शकते • राज्याच्या नगरपालिका आणि पंचायतींच्या संसाधनांना जोडण्यासाठी राज्याच्या एकत्रित निधीच्या वाढीचे मूल्यांकन करते •वित्त आयोगाला दिवाणी न्यायालयाचे अधिकार आहेत

5.National Commission for Scheduled Castes - राष्ट्रीय अनुसूचित जाती आयोग

ARTICLE- कलम	३३८
TENURE- पदावधी	३ वर्षे
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	होय
POWER- कार्य	• ही अर्ध-न्यायिक संस्था आहे • अनुसूचित जातींसाठी संवैधानिक सुरक्षा उपायांच्या अंमलबजावणीबद्दल देखरेख आणि अहवाल देणे • NCSC ला दिवाणी न्यायालयाचे अधिकार आहेत.

6.National Commission for Scheduled Tribes - राष्ट्रीय अनुसूचित जमाती आयोग

ARTICLE- कलम	338-अ
TENURE- पदावधी	३ वर्षे
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	होय
POWER- कार्य	• ही अर्ध-न्यायिक संस्था आहे • अनुसूचित जातींसाठी संवैधानिक सुरक्षा उपायांच्या अंमलबजावणीबद्दल देखरेख आणि अहवाल देणे • NCSC ला दिवाणी न्यायालयाचे अधिकार आहेत.

7.National Commission for Backward Classes - राष्ट्रीय मागासवर्ग आयोग

ARTICLE- कलम	३३८ ब
TENURE- पदावधी	तीन वर्ष
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	होय
POWER- कार्य	• सामाजिक आणि शैक्षणिकदृष्ट्या मागासलेल्या वर्गांबाबत तक्रारी आणि कल्याणकारी उपायांचे परीक्षण करा • दिवाणी न्यायालयाचे अधिकार प्राप्त आहे

8.Special officer for Linguistic Minorities - भाषिक अल्पसंख्याकांसाठी विशेष अधिकारी

ARTICLE- कलम	३५० ब
TENURE- पदावधी	राष्ट्रपतीच्या मर्जीवर अवलंबून
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	होय
POWER- कार्य	• भाषिक अल्पसंख्याकांसाठी संवैधानिक सुरक्षा उपायांचे निरीक्षण आणि अहवाल देणे

9.Union Public Service Commission - संघ लोकसेवा आयोग

ARTICLE- कलम	३१५ ते ३२३
TENURE- पदावधी	सहा वर्षे किंवा 65 वर्षे (जे आधी येईल)
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	अपात्र
POWER- कार्य	अखिल भारतीय सेवांची भरती, केंद्रशासित प्रदेशांच्या सार्वजनिक सेवा, केंद्रीय सेवा, सल्लागार अधिकार

10.State Public Service Commission - राज्य लोकसेवा आयोग

ARTICLE- कलम	३१५ ते ३२३
TENURE- पदावधी	६ वर्षे किंवा वयाची 62 वर्षे पूर्ण होईपर्यंत
REAPPOINTMENT- पुनर्नियुक्ती	अपात्र.
POWER- कार्य	• राज्य लोक सेवांमध्ये नियुक्ती करण्याकरता परीक्षा घेणे. •कर्मचारी व्यवस्थापनाबाबत राज्य सरकारला सल्ला देणे.